Mijn laptop is in het ongerede geraakt en dat euvel noodzaakt mij u te voorzien van een aantal boekentips. Met de toezegging aan u dat ik op een later tijdstip de onderhavige werken van een lezerscommentaar voorzie. De techniek laat een recensie verstek slaan. Ik geef u nu een blanke notitie van titel, ondertitel, ondertitel of genreaanduiding en uitgever. Het thema achterhaalt u via de tekst op de omslag.
1) Claudy Jongstra – Louwrien Wijers – Kijkboek – Nai0101
Een alleskunner is ze, beeldkunstenaar Claudy Jongstra. Ze doet namelijk alles zelf en ook nog puur natuur. Ze hoedt haar eigen kudde van 200 schapen en kleurt hun wol met natuurlijke verfstoffen van planten uit eigen tuin. Daar maakt ze dan vilt van ze verwerkt dat in grote wandinstallaties die te zien zijn in de Openbare bibliotheek Amsterdam en Het Fries Museum. De expositie is in Spannum en Huns in Friesland. Louwrien Wijers doet verslag, Jongstra en haar gezin plukken in de tuin, bladeren van dahlia’s en uienschillen die moeten drogen, we zien plastic handschoenen en kookpotten en de trapladder voor de installatie. Vormgeefster Irma Boom heeft de basiskleuren van de druktechniek uit elkaar gehaald, de kijker mag de kleuren mengen.
2) Het Wilhelmus voorbij – Bram Eidhof – Over het ontwikkelen van burgerschap in het onderwijs – Van Gennep
Hakenkruizen in de lift. Meisjes die beweren dat de aanslagen in Parijs in scène zijn gezet. Docenten die zich soms geen raad weten met klassikale discussies over maatschappelijk controversiële onderwerpen. De maatschappij dringt de school steeds verder binnen, maar we weten niet goed hoe we leerlingen voor moeten bereiden op het leven in een democratische samenleving.Waar ligt dat aan? In ieder geval niet aan docenten, want zij vinden het burgerschapsonderwijs het belangrijkste doel van het onderwijs. Daarin worden ze gesteund door hun schoolbesturen.
Ook in de Tweede Kamer worden meer en meer vragen gesteld. Leerlingen verplichten om het Wilhelmus te gaan zingen en een bezoekje aan het Rijksmuseum te brengen zal het tij niet keren. In dit pamflet zet Bram Eidhof uiteen wat burgerschap precies is en waarom we er zo mee worstelen. En hoe we voorkomen dat burgerschapsonderwijs een eliteproject of identiteitsproject wordt. In plaats daarvan pleit hij voor scherp gedefinieerd en substantieel burgerschapsonderwijs. Daarmee levert dit pamflet een belangrijke bijdrage aan een hoogst actuele discussie.
3) Na Mattias – Peter Zantingh – Roman – Das Mag
Welk verhaal word je als je er niet meer bent? Mattias liep de deur uit en kwam niet meer terug. En zij bleven achter. Acht mensen wier verhalen elkaar kruisen. Sommigen hadden hem lief, anderen kenden hem niet eens, maar allemaal worden ze gestuurd door de wendingen van een wereld in verwarring. Langzaam wordt duidelijk wie Mattias was en welk noodlot hem trof. En met welke spoken zijn achterblijvers worstelen. Na Mattias is een voetafdruk van een vroege dood. Aangrijpend, maar ook onverwachts hoopvol. Peter Zantingh (1983) schreef eerder de romans Een uur en achttien minuten (2011, o.a. genomineerd voor de Dioraphteprijs) en De eerste maandag van de maand (2014). Daarnaast is hij plaatsvervangende chef van de zaterdagkrant van NRC Handelsblad.
4) Kiwi light – Doré van Halder – Roman – Kia Ora
Voor Laura eindigt haar kindertijd abrupt als ze met haar ouders arriveert in hun geboorteland Nederland. De vreemden die haar leven voortaan bepalen heten familie. Nieuw-Zeeland ligt ver achter haar. Wanneer de donkere kant van hun immigrantenbestaan in Nieuw-Zeeland aan het licht komt, besluiten de ouders van Laura een break te nemen. Met hun daar geboren kinderen stappen ze aan boord van een passagiersschip naar Nederland. Vijf weken later komen zij 'thuis', maar belanden hun kinderen in een totaal vreemde wereld waar familie de dienst uitmaakt. Laura worstelt met de vraag of ze zich moet aanpassen of terugtrekken.
Ze zoekt steun bij de eerste de beste die haar aandacht schenkt, wat haar duur komt te staan. Als bovendien blijkt dat de ouders nu ook in Nederland ontworteld zijn, heeft het migratiemonster met zijn lange armen hen opnieuw ingehaald. Kiwi light is een ontroerende roman over het hachelijke en eenzame avontuur van emigreren in het tijdperk van voor WhatsApp en Skype. Volg de gelukszoeker die zich gedwongen voelt te slagen in een totaal nieuwe omgeving. Kruip onder de huid van het kind dat met zijn ouders mee terug moet. Word verrast door wat de achterblijvers nooit hoorden of zagen.
5) De andere afslag - Jeroen Hopster - Hoe had het leven anders kunnen lopen?- AUP
Soms lijkt het alsof je leven in de sterren staat geschreven. Alsof het zaad- en eicelletje van je ouders voorbestemd waren te versmelten. Alsof het lot jou en je geliefde bij elkaar bracht. Die schijn bedriegt: wij banen ons een weg in een landschap van mogelijkheden. Wat als je die andere weg was ingeslagen? Filosoof Jeroen Hopster buigt zich over deze 'wat als'-vraag. Hij betoogt dat 'wat als'-vragen over het leven, over de geschiedenis en over de evolutie meer zijn dan speculatieve gedachtespelletjes. Er bestaat denkgereedschap om zulke vragen te beantwoorden. Bovendien leveren die antwoorden niet alleen kennis op. Ze voeden ook onze belevingswereld. Is een leven dat in de sterren staat geschreven wel zo interessant? Volgens Hopster geeft het besef dat de dingen anders hadden kunnen lopen emotionele verdieping. Het draagt bij aan de tragiek, maar ook aan de schoonheid van het bestaan.
6) De jongen die tegen IS strijdt - Masoud Aqil - Mitten unter uns - Harper Collins
'Op vrijdag na het gebed schoten de terroristen altijd een paar gevangenen dood; de schoten waren in mijn cel te horen. Na afloop dwongen ze me de filmpjes te kijken op hun telefoon. 'Kijk wat we met je vrienden hebben gedaan, journalistje. Jou zullen we levend verbranden'. Wanneer journalist Masoud Aqil in december 2014 een reportagetrip maakt voor een Koerdische televisiezender, wordt hij ontvoerd en opgesloten door is terroristen. In totaal zit hij 280 dagen vast in een pikdonkere keldercel. Dagelijks ondergaat hij martelingen en schijnexecuties. Totdat hij na negen maanden plotseling vrijgelaten wordt.
Aqil vlucht naar Duitsland. In het asielzoekerscentrum ontdekt hij dat is de enorme vluchtelingenstroom misbruikt om terroristen Europa binnen te sluizen, onder wie zelfs enkele van zijn beulen. Vanaf dat moment besluit hij de inlichtingendiensten te helpen bij het opsporen van IS-soldaten en zet daarmee zijn eigen leven op het spel...
7) Mijn reis met Gobi - Dion Leonard - Het waargebeurde verhaal van een klein hondje en een lange tocht door de woestijn - Harper Collins
Hoe een man een zwerfhondje redde. Of redde het hondje de man? Dion Leonard, een bekende Australische ultramarathonloper, nam deel aan een van de zwaarste wedstrijden ooit - tweehonderdvijftig kilometer door de Gobiwoestijn - toen hij een zwerfhondje zag. Het hondje rende met hem mee, en ze bleek een enorme doorzetter te zijn: ze hield het maar liefst de halve tocht vol. Leonard, die zich normaal gesproken uitsluitend met winnen bezighield, merkte dat zijn houding veranderde. Niet alles draaide meer om hem en de wedstrijd: de zorg voor het zwervertje werd ook belangrijk voor hem. Ter plekke besloot hij Gobi, zoals hij het hondje noemde, mee naar huis te nemen. Een beslissing die zijn leven veranderde.
In Mijn reis met Gobi vertelt Leonard over zijn moeilijke jeugd, over zijn fascinatie voor extreme sporten en over wat zijn vriendschap met Gobi voor hem betekent.
Dit ontroerende verhaal gaat over hoop en veerkracht, en het bewijst dat honden en mensen echt elkaars beste vrienden kunnen zijn.
8) Polders in kaart - Willem van Ham en Karel Leenders - Noord-West Brabant 1565-1590 - WBooks
In 1565 en 1590 werden twee grote kaarten van de Noord-Brabantse Noordwesthoek gemaakt. De ene kaart is bekend geworden als de Gastelse kaart, de andere als de Mauritskaart. Ze waren bestemd voor hoogstaande ogen: die van een markies, een abt en de stadhouder van enkele opstandige provincies. Het waren de eerste bruikbare en betrouwbare kaarten van dit gebied, waar de ontwikkeling van het polderlandschap in volle gang was.
Nu kan iedereen ze bewonderen en bestuderen dankzij de grote reproducties in dit boek. Verwonder u over het vele water dat er toen nog was, over de voortgang van de inpolderingen in de tussenliggende 25 jaar, over de talloze details als bruggetjes, molens, veerbootjes, dorpen en vestingsteden. Onder leiding van Willem van Ham en Karel Leenders vindt u in Polders in kaart. Noord-West Brabant 1565-1590 de weg in deze oude wereld.
Ook de chaos in mijn laptop noodzaakt mij toevlucht te nemen tot het bloot constateren van de existentie van het bestaan van een boek. Het gaat wel om een bijzonder boek getuige de tekst op de omslag van Adriaan van Dis: ''Een indrukwekkende leeservaring'.
In DWDD van een paar weken terug had Van Dis een onderhoudend, intrigerend, opzienbarend, horizon verleggend gesprek met de auteur en derhalve geef ik nu de tekst van de omslag en het eerste stuk. Opdat u interesse opnieuw of voor het eerst gewekt wordt. Het gaat om de 422 bladzijden tellende, relevant geïllustreerde paperback Mytos van de Brit Stephen Fry en van uitgeverij Thomas Rap met de ondertitel 'De Griekse mythen herverteld'.
Thomas Rap: ''Losbandigheid, lust en liefde, moord en doodslag, triomfen en tragedies; de Griekse mythen en sagen zijn wilder en woester dan het leven zelf. Deze verhalen bieden alles wat een lezer zich kan wensen. De oude Grieken inspireerden onder anderen Shakespeare, Michelangelo, James Joyce en Walt Disney.
In de handen van Stephen Fry komen de verhalen opnieuw tot leven. We worden verliefd op Zeus, we aanschouwen de geboorte van Athena, we zien hoe Kronos en Gaia wraak nemen op Ouranos, we huilen met koning Midas en we jagen met de even beeldschone als meedogenloze Artemis. Stephen Fry haalt deze verhalen op uit de oudheid en geeft ze hun welverdiende plek in onze moderne tijd.''
Stephen Fry: ''Uit chaos geboren - Het ontstaan van het heelal wordt tegenwoordig verklaard door te wijzen op de Oerknal, een gebeurtenis waarbij in één enkel ogenblik alle materie is ontstaan waarvan alles en iedereen gemaakt is. De oude Grieken waren een andere opvatting toegedaan. Zij zeiden dat het niet met een knal begonnen was, maar met CHAOS. Was Chaos een goddelijk wezen of alleen maar een toestand waarbij er niets was? Of kwam Chaos neer op de manier waarop we het woord nu gebruiken, een ongelooflijk zootje? De slaapkamer van een puber, zeg maar, maar dan nog erger? Een gapende afgrond, zoiets. Of een gapende leegte. Heeft Chaos uit het niets leven en materie gehaald of heeft Chaos leven gegeeuwd of in zijn dromen geschapen of op een andere manier tevoorschijn getoverd? Weet ik veel – ik was er niet bij. En jij ook niet. En toch in zekere zin weer wel, omdat alle elementen waaruit wij bestaan er toen ook al waren.
We kunnen hier volstaan met te zeggen dat het volgens de Grieken Chaos was die met een enorme hoestbui of een zware hik of een stuiptrekking of een stroom braaksel de lange scheppingsketen in gang zette die is uitgelopen op pelikanen en penicilline en paddenstoelen en padden, mierenleeuwen, mieren, leeuwen, mensen en narcissen en moord en kunst en liefde en verwarring en doodgaan en waanzin en speculaasjes. Wat de waarheid ook is, de hedendaagse wetenschap is het erover eens dat alles voorbestemd is om terug te keren tot chaos. Dat onvermijdelijke lot wordt entropiegenoemd; het maakt deel uit van de grote cyclus van Chaos naar orde en weer terug naar Chaos.
Je broek is begonnen als chaotische atomen die zich op de een of andere manier in de loop van ontelbare jaren hebben gerangschikt tot iets levends, dat langzaam is geëvolueerd tot een katoenplant, en een deel daarvan is verwerkt tot het fraaie omhulsel om jouw mooie benen. Over een tijdje doe je die broek weg – niet meteen nu al, hoop ik – en rot ze weg in een berg vuilnis of wordt ze verbrand. Daarmee krijgt de materie waarvan ze is gemaakt haar vrijheid terug en gaat ze weer deel uitmaken van de atmosfeer van de aarde. En als de zon ontploft en alle materie van onze wereld vernietigt, waaronder ook de bestanddelen van jouw broek, keren al die atomen terug naar de Chaos. En wat opgaat voor jouw broek, gaat natuurlijk ook op voor jou. Dus de Chaos waarmee alles is begonnen, is ook de Chaos waarmee alles zal eindigen. Misschien ben jij iemand die vraagt: ‘Maar wie of wat was er dan vóór de Chaos?’ Of: ‘Wie of wat was er vóór de Oerknal? Er moet toch iets geweest zijn? Nou, nee. We moeten aanvaarden dat dat er niet was, omdat er nog geen Tijd was. Niemand had nog de startknop van de Tijd ingedrukt. Niemand had ‘Nu!’ geroepen. En omdat de Tijd nog moest worden geschapen, hadden woorden als ‘voor’, ‘tijdens’, ‘wanneer’, ‘dan’, ‘na het eten’ en ‘vorige week woensdag’ nog geen betekenis. Het kost even knarsen met je kop, maar het is niet anders. Het Griekse woord voor ‘alles wat er is’, wat wij ‘het universum’ zouden noemen, is KOSMOS.
En op dit ogenblik – al is ‘ogenblik’ een woord dat gekoppeld is aan tijd en dus voorlopig nog niets betekent (net als ‘voorlopig’, trouwens) – is Kosmos Chaos en alleen maar Chaos omdat Chaos het enige is wat er is. De Kosmos die zich uitrekt, het orkest dat begint te stemmen… Maar zeer binnenkort gaat er van alles veranderen.
